Winterbehandeling

Het is winter, de bijen zitten nu op tros. Ze kruipen zo dicht mogelijk bij elkaar, om de warmte in de tros te houden. Deze blijft rond de 35 graden in het midden. De binnenste bijen trekken hun spieren samen om de warmte te creëren. Ze wisselen ook constant eten uit aan elkaar. Er zit nu bijna geen broed meer in het volk. Dit is het ideaal moment om te behandelen tegen de varoamijt.
In de winter gebruik ik de druppelmethode. Dit moet zo snel mogelijk gebeuren. Zo worden de bijen zo weinig mogelijk gestoord. Het gevaar is dat de bijen verkleumen als dit te lang zou duren.


Thuis bereid ik alles voor. Eerst maak ik suikerwater door 400 ml water op te warmen en te vermengen met 400gram suiker. Als dit terug kleurloos is, is deze klaar. Nu laat ik dit afkoelen tot ongeveer 35 graden. Nu voeg ik hier 3.7% oxaalzuurpoeder aan toe. Dit heb ik geleerd van een zeer ervaren imker uit Nederland. Nu vul ik spuiten van 60ml. Die doe ik in een koffertje om warm te houden. Dan rijd ik naar mijn bijen. Doe de dekplaat van de kast en druppel ik de vloeistof tussen de raten.

's Anderdaags ben ik de mijten gaan tellen die dood gevallen waren op de varoaplank. Het bleek hoog tijd voor de behandeling. Er waren meer dan 600 mijten gevallen per kast. Wel een beetje veel naar mijn zin.


Nu afwachten tot in het voorjaar hoeveel kasten de winter hebben doorgebracht. Een volkje vond ik zwak om in te winteren, ik hoop dat deze het ook overleefd.

inwinteren

Na het afnemen van de honing, moeten de bijen ingewinterd worden.
Eerst heb ik daarvoor gekeken hoeveel honing er in de broedkamers zit. Uit de broedkamers haal ik geen honing. Dit is volgens mij beter voor hun gezondheid.
1 volle raat is ongeveer 2kg honing. De kolonies worden bijgevoederd met suikerwater tot ze ongeveer 10 kg eten hebben. Dit gebeurd nadat ze de onverzegelde honing terugkregen. in hun voederbak. De bijenvolkeren krijgen elk 2 kg suiker per 2 dagen. Die ze gretig opnemen.

 

 

 

Na het bijvoederen, wacht ik een week om ze te behandelen tegen de varroamijt. Zo kunnen de bijen op hun gemak het suikerwater verwerken en verzegelen. Ondertussen vliegen de bijen nog goed. Het is nog goed weer. In het najaar bloeien er immers ook nog bloemen. De klimop zal ook spoedig bloeien.

 

De bijen zien er in ieder geval zeer gezond uit. Je ziet duidelijk dat ze meer blinken dan de zomerbijen. Dit komt omdat de winterbijen meer lichaamsvet hebben.

 

 

Na de week rust, het was toen begin september, heb ik de bijen behandelt tegen de Varroa.

Deze keer heb ik mierenzuur gebruikt. Door af te wisselen van behandelingsmethoden, hoop ik dat de varroa mijten niet resistent worden.

 

Hierboven zie je de sponsdoekmethode. Met een spuit heb ik 60ml mierenzuur(65%) op de sponsdoek gedaan. Deze wordt dan onder de kast geschoven net onder het verluchtingsrooster. Het moet voor deze methode wel tussen de 10 en 25°C zijn. Anders heb je onvoldoende of teveel verdamping. Het zuur haalt de mijten van de bijen en ook van het open en gesloten broed. Voor de bijen is dit ook niet zo leuk, maar het is voor hun bestwil.  Mierenzuur is net zoals oxaalzuur een natuurproduct. Met zuren moet je wel voorzichtig zijn. Dus draag ik steeds een veiligheidsbril, handschoenen en een fijnstofmasker klasse drie.

Na de eerste koude golf die we meestal in december krijgen zal ik de bijen nogmaals behandelen.
Dan zal ik oxaalzuur gebruiken door middel van de druppelmethode.

Ik wil tevens naar iedereen een oproep doen, om bijenvriendelijke planten te zetten. Krokussen en andere vroegbloeiers zijn zeer belangrijk, want daaruit halen ze stuifmeel uit om hun larven te voeden. Zo kunnen ze beginnen om hun volk uit te breiden na de winter. Wilgen en lindebomen zijn ook zeer goed. Zie maar eens op het internet, er zijn sites genoeg over bijenvriendelijke planten.
De bijen zullen u dankbaar zijn.

 

 

honing afnemen

Vorige week was het zover, tijd om de honing af te nemen. Normaal is dit iets te laat, maar door het slecht voorjaar, heb ik iets langer gewacht.

Om de honing zo rustig mogelijk af te kunnen nemen, gebruiken we een uitdrijver.

 

Deze plank met de uitdrijver(geel ding) wordt tussen de honigzolders en de broedkamers geplaatst.
Omdat alle bijen elke dag naar hun koningin gaan, moeten zij door de uitdrijver.
Door de constructie van de drijver, kunnen de meeste bijen niet terug.


De opstelling ziet er zo uit:

Kast van achter gezien. Tussen het deksel en de honingzolder ligt nog een plank.

Door het koninginnerooster kan de moer niet. Dit dient omdat zij geen eitjes zou leggen tussen de honing. De uitdrijver werd de avond voordien gestoken. In de voormiddag kan ik nu gemakkelijk de zolders afhalen.

Je ziet dat er niet veel geen bijen meer achterblijven. De rest van de bijen, worden er voorzichtig afgeveegd.

Zo ziet een bijna ideaal verzegelde raat eruit. De bijen verzegelen de honing met een waslaagje als er maar 20% vocht meer inzit.

Nu worden de honingzolders meegenomen naar huis.



De honing raten worden nu in een speciaal statief geplaatst om te ontzegelen. Dit wil zeggen de waslaag afhalen.

Dit is de ontzegelingsvork. Het is een heel karwei om al de zegels eraf te halen.

De honing word nu uit de raten geslingerd. Ik heb de slinger geleend. Ik ben op zoek naar een 2de hands slinger voor volgend jaar. Op het internet vind ik enkel ijzeren. Ze moeten tegenwoordig echter in inox zijn.

De honingopbrengst van mijn kasten was gemiddeld negen kilo per kast, dit jaar. Veel is dit niet. De bijen moesten dit jaar de raten volledig zelf opbouwen. Volgend jaar kan ik dezelfde raten opnieuw gebruiken. Ik laat de bijen die zelf schoonlikken. Nu moet ik de rompen zelf nog reinigen. En dan wordt alles opgeborgen tot volgend jaar.
Het inwinteren van de bijen kan beginnen.

slechte koningin

In één van mijn kasten zat een  moer die enkel darren legde. Waarschijnlijk door het slecht weer, is de koningin niet bevrucht geraakt. Bijen hebben geen mannetje (dar) nodig om een levend wezen te verwekken. Wel komt er uit een onbevrucht ei een dar. Hieronder zie je de slechte koningin. Je kunt duidelijk het verschil zien tussen de koningin en de werkster. De koningin (moer) heeft een duidelijk langer achterwerk en normaal is het leerachtig van uitzicht ook. Haar poten zijn langer zo kan ze gemakkelijker rondlopen over de raten. Ze heeft maar even grote vleugels als een normale bij daardoor kan ze natuurlijk niet meer zo goed vliegen als een gewone werkster. Zeker niet als ze vol eieren zit.

Het was niet gemakkelijk om de koningin uit het volk te krijgen. Ik heb daarvoor de kast weggezet van zijn plaats. Een ander lege kast in de plaats gezet. En dan 1 voor 1 de raten afgeklopt en in de nieuwe kast gehangen. De meeste bijen vliegen terug de nieuwe kast, naar hun raten. De koningin die niet zo goed kan vliegen en haar kast niet zo goed weet staan, blijft achter in de oude romp samen met nog wat bijen. Nu kon ik haar gemakkelijker vinden. Wel heb ik redelijk wat steken door mijn jeans broek gekregen.

Nu dat ik de slechte moer uit de kast heb gekregen, kan ik het volk verenigen met een klein volkje, die ik in mei gemaakt heb.

Een volk verenigen gebeurd door de volken op elkaar te zetten met een krant ertussen.

De bijen kruipen naar elkaar toe door de krant. Zo krijgen ze een gemeenschappelijke geur en moorden ze elkaar niet uit. Als dit lukt zal de krant in snippers voor de kast liggen. Dit op hoop van zegen. Als het verenigen niet gelukt is dan heb ik nog 1 mogelijkheid. Eitjes van een andere kast inhangen. Als de bijen moer loos zijn maken zij van de eitjes een nieuwe koningin via redcellen.

Als de bijen te lang zonder moer blijven, dan beginnen de werksters te leggen. Natuurlijk enkel darren. Dan is het volk verloren, daar kun je niets meer mee doen.

 

honig oogsten

Ik weet niet of je nog van voorjaarshoning kan spreken met dit slecht weer, maar het moment is aangebroken om de honing te oogsten. Daartoe plaatsen we een uitdrijver tussen de honingzolder en de broedkamer.

Alle bijen gaan 1 keer per dag naar hun koningin. De uitdrijver zorgt ervoor dat de bijen niet meer terug kunnen naar de honingzolder. Na 1 dag kunnen we gemakkelijk de honingraten uithalen. Er zitten maar een 20 tal bijen meer in de zolder.

 

 

Dit is een raat die bijna volledig verzegeld is. De bijen verzegelen de honing met was. Dit gebeurt als er maar 20% vocht meer in de honing zit. Als een raat voor drie vierden verzegelt is, mag de honing gewonnen worden.

 

Eerst moeten de zegels weggenomen worden met een ontzegelingsvork. Dit is een serieus werkje.

Daarna wordt ze uit de wasramen geslingerd met een honingslinger.

 

21 kg was de oogst, niet slecht met zulk slecht weer. De honingzolders worden nu teruggegeven. ze kunnen opnieuw vullen als het weer het toelaat.

 

De honing moet nu enkele dagen rijpen, in afgesloten emmers geschikt voor voeding. De fijne was deeltjes die door de zeef geraakt zijn komen nu naar boven. Mijn lieve vrouw Els zal die deeltjes afspanen. Dan moeten we nog enkel weken roeren. Als de honing geroerd is kunnen we overgaan tot het afvullen in potjes.

Een aflegger maken

Hierboven zie je duidelijk het verschil tussen een koninginnendop, een werkster en darrecel.
Boven het puntje van de i van "ei" zie je een eitje.
De werksters maken de grote van een cel. De koningin legt daar dan een eitje in. Na 3 dagen wordt het ei een larve. Negen dagen na het leggen van het ei word de cel gesloten door de werksters.
Nu kan de made verpoppen. De koningin word geboren 7 dagen na het sluiten van de cel. De werksters na 12 dagen. Van een dar (mannetjes bij) duurt het 15 dagen na sluiting van de cel.

De koningin heeft een lederachtig lang achterwerk en oranje/bruine achterpoten. Helaas heb ik daar nog geen foto van. Je ziet niet elke dag een koningin. Je laat die best met rust want de kolonie gaat of staat met de koningin.

Een werkster voert verschillende taken uit, volgens haar leeftijd.

De darren zijn grote plompe bijen. Je kunt duidelijk het verschil zien als ze in en uit de kast vliegen.
Ze zijn in alle kasten welkom in deze periode. Ze kunnen niet steken. Hun enige taak is de koningin bevruchten.

De raat hierboven met de 2 moerdoppen heb ik in een nieuw kastje gestoken samen met nog een paar raten. Waar er broed honing en stuifmeel inzit. Als de koninginnen of moeren geboren worden.
Dan zullen ze het uitvechten. De sterkste wint. Zij wordt dan binnen de maand in een bruidsvlucht bevrucht door verschillende darren. Daarna begint ze eitjes te leggen. En is de nieuwe kolonie geboren.

Ik heb deze aflegger gemaakt, om die later te verenigen met een kast die het niet zo goed doet. Waarvan ik vermoed dat het geen goed koningin is.

het voederen van de nieuwe zwerm

De derde dag na het vangen, word de zwerm gevoerd.

Daartoe wordt er een plastieken bak, op een gat in de bovenste plank gezet.

Dit is een bak zo gemaakt dat de bijen niet kunnen verdrinken in het suikerwater.

Suikerwater wordt gemaakt door 1 kg suiker te mengen met 1liter warm water. en vervolgens te laten afkoelen.

 



 

Het doel van dit voederen, is dat de bijen in een zwerm eten meehebben voor 3 dagen. Daar zij nieuwe raten moeten opentrekken hebben zij veel voeding nodig. Zeker met dit slecht weer kunnen zij dit goed gebruiken. Want veel valt er niet te halen.

 

 

Hier zie je ze mooi op een rijtje de voeding opnemen.

de risico's van het vak

gisteren tijdens het zoeken naar koninginnedoppen , zat er een scheurtje in het vizier van mijn pak.
Toen kreeg ik een prik in mijn kin. De gevolgen 1 dag  een gezwollen wang.
Nu, de bijen doen enkel iets als ze hun kolonie moeten verdedigen. Anders zijn ze vreedzaam.

De zwerm inkasten

voilà de  zwerm, dit moeten een 10000-tal bijen zijn. Deze worden nu behandelt tegen de varroamijt.
( De varroa is een mijt die leeft als parasiet op de bij en larven) en dan ingekast.
Gewoon de bijen gieten op de raten en nu wachten tot ze erin kruipen.

De middelste kast is het nieuw volkje. Als het een voorzwerm was, dan heb ik de oude koningin. En heb ik al vlug broed in de kasten. Als het een nazwerm was, moet ik wachten tot de koningin bevrucht word. Dit gebeurd in een bruidsvlucht. De nieuwe koningin vliegt dan hoog in de lucht. Ze verspreid een feromoon, waardoor ze gevolgd word door de darren. Ze wordt normaal door een tiental darren bevrucht. Na de bruidsvlucht is ze bevrucht voor de rest van haar leven.

Een nieuwe zwerm

Toen ik de laatste keer mijn kast controleerde, zag ik een koninginnedop


in de hoek het langwerpig ding is een moer- of koninginnedop, reeds gesloten.
 

De moer legt een ei in de dop. Na 3dagen word deze een made die vooral met koninginnebrei gevoed  word. De negende dag word de dop dicht gedaan door de bijen en verpopt de made. Zeven dagen later wordt de koningin geboren.

De oude koningin vertrekt nu met een groot deel van de bijen weg dit is een zwerm.
Toen ik gisterenmiddag toekwam op de bijenstand, zag ik duizenden bijen rond vliegen. Je kon gewoon tussen de bijen staan. Ze zoemden rond mijn oren maar ze waren zeker niet agressief.
De kunst nu was kijken waar ze gingen landen. na 15 minuutjes zag ik een klein bolletje vormen op een boom. Ik ben toen op mijn gemak naar huis gereden, mijn ladder halen.
Toen ik een half uurtje later terug was, gingen ze al in een groep.

zie je ze langs die stam, het was ongeveer 3.5 meter hoog

foto vanop de ladder.

 

Moeilijke situatie om ze te scheppen. De kunst bestaat erin om de moer mee te hebben. De rest volgt haar automatisch.

Gelukt, de bijen staan te waaieren met hun fermoon richting kast. Je ziet de bijen ook naar binnen wandelen.

Na een uurtje wachten waren alle bijen binnen. Dan heb ik de kast voorzichtjes dicht gedaan en ze meegenomen naar huis. Daar moeten ze ongeveer 24 uur op een donkere rustig plaats staan. Daarna worden ze in een korf met nieuwe wasraten gedaan, nadat ze een behandeling kregen tegen de varoamijt.

 



Begin dit jaar

Door het slecht weer kan ik pas begin april in de kasten kijken.
Toch een succes, alle volken hebben het overleefd. Ik kreeg ook een plaats bij van de Burgemeester.
Ik verhuisde het volkje dat ik vorig jaar van mijn vader kreeg en nog bij hem stond naar de nieuwe plaats.

Ik kreeg nog een volk bij, die mijn vader teveel had. Het middelste kastje is een aflegger gemaakt uit een kast  in de golf.
Nu heb ik dus 5 volken.

Hoe het begon vorig jaar.

het begon vorig jaar met een kast die ik kreeg van mijn vader. Toen kreeg ik een plaats toegewezen van de burgemeester.
Uit het gekregen volk maakte ik een aflegger. Dit is een gesloten koninginnedop, die ik samen met broed en een raat met honing en stuifmeel in een 6 raams kast gedaan heb.

 

Het eerste eigen volkje was ontstaan

 

 

Daarna vertrok er mijn eerste zwerm uit het volk dat ik kreeg van mijn vader.

 

Dat was wel een spannend moment om die te vangen en in te korven. Goed voor een adrenaline boost.

 

 

Hier zie je ze de korf inwandelen, en ze waaieren hun feromoon, die van de klier op hun achterlijf komt. Zo weten de andere bijen waar de koningin(of moer) is.

 

Daarna werd de gesloten korf op een donkere koele ruimte geplaatst voor 24 uur.  Vervolgens werd de zwerm ingekast, na een behandeling tegen de varoamijt.

 

Later op het jaar ben ik toen nog 2 keer volk gaan halen in Nederland, bij een zeer ervaren imker.

Door het slecht weer vorig jaar geraakten de nieuwe koninginnen moeilijk bevrucht. Bevruchten gebeurd in de bruidsvlucht, buiten de kast dus.
Door het niet bevrucht geraken van de koninginnen, heb ik 2 kasten moeten verenigen. Zodat ik de winter ben ingegaan met 3 volken.